Javascript is required to view this map.

Hergebruik

Met de ontkerkelijking en het verdwijnen van traditionele industrieën, beide voelbaar en zichtbaar vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw, ontwikkelde zich een nieuwe opgave in de regio: hergebruik, herbestemming en transformatie van het bestand aan veelal grote gebouwen en ensembles die hun oorspronkelijke functie hadden verloren. Juist door de royale aanwezigheid van industriële en katholieke architectuur, is ook dit een thema dat in Midden-Brabant een prominente plaats inneemt, prominenter dan in veel andere regio's. Herbestemming kan worden gezien als een derde karakteristiek van de architectuur van Midden-Brabant. Herbestemming volgde niet direct op het in onbruik raken van fabrieken, kloosters, kerken en andere Rooms-Katholieke architectuur. Zeker in de jaren zestig en zeventig was het in deze regio – net als in de rest van Nederland (en Europa) – niet ongewoon om leegstaande gebouwen zonder consideratie te slopen, om ruimte te maken voor iets nieuws. Pas in de loop van de jaren tachtig veranderden de opvattingen hierover en werd meer en meer de waarde ingezien van het overgebleven katholieke en industriële bouwkundige erfgoed. Herbestemming van in onbruik geraakte gebouwen, complexen en gebieden werd sindsdien even gewoon als in de decennia daarvoor de sloop ervan was geweest. In enkele gevallen staat daarbij de instandhouding van het erfgoed voorop, maar vaak wordt met een zekere vrijzinnigheid oud en nieuw gecombineerd. Juist omdat het doorgaans niet gaat om de allergrootste monumenten van de Nederlandse cultuur en geschiedenis, kunnen opdrachtgevers en ontwerpers zich in Midden-Brabant wel enige vrijheid permitteren.

Onderdeel van de Tilburgse binnenstad vormt de Piushaven. In een nauwe samenwerking van gemeente, ontwikkelaars, bouwbedrijven, ondernemers en buurtbewoners is het gebied ontwikkeld van een voormalige industriële haven tot een levendig centrum-stedelijk woonmilieu aan het water. De 1500 geplande woningen werden gerealiseerd in diverse woonmilieus. Ook veel ondernemers, en met name horeca, hebben hun plek gevonden in de Piushaven.

lees meer

Deze twee monumentale panden in de Willem II Straat stammen uit 1877 (hoofdgebouw) en 1916 (Ruimte X). Van buiten zijn de panden zo veel mogelijk teruggebracht in de originele staat. Een moderne gaanderij en erker verbinden beide delen.

lees meer

Terwijl de Tilburgse Spoorzone nog volop in ontwikkeling is, werd de Houtloods al in 2015 opgeleverd. De voormalige Houtloods is het oudste nog behouden gebleven gebouw in de Spoorzone.

lees meer

Het klooster Ave Maria aan de Voltstraat is in 1914 ontworpen door Jan van der Valk. Architect Jos. Bedaux heeft het in 1932 uitgebreid. Het gebouw wordt omschreven als specifiek voorbeeld van de katholieke architectuur uit de periode tussen de beide wereldoorlogen.

lees meer

De villa is in 1843 gebouwd voor de toenmalige burgemeester van Tilburg, de heer H.B. Beckers. Het is een herenhuis in Italianiserende classicistische stijl.

 

lees meer

Het voormalige stadskantoor van Berkel-Enschot is een dorp op zich. Het bestaat uit een aaneenschakeling van sober uitgevoerde volumes met flauwe lessenaarsdaken. Het complex doet vanwege de terughoudende architectuur en de pontificale situering in het gras denken aan Scandinavische voorbeelden, zoals het raadhuis in het Finse Säynätsalo (1952) van architect Alvar Aalto.

lees meer

Tussen de oude dorpskernen van Berkel en Enschot ligt dit voormalige raadhuis. Vanaf 1976 was er een politiebureau gevestigd en nu doet het gebouw dienst als woonhuis.

lees meer

Huize Vincentius is voor de kleine dorpskern van Udenhout een opvallend groot instituut. Het bouwwerk is opgericht als internaat voor ‘achterlijke’ meisjes door de Zusters van de Congregatie Dochters van Maria en Joseph uit Den Bosch. Het complex is in fasen gebouwd, beginnend met de vooruitspringende zijvleugels. Twee vleugels aan de westzijde van het gebouw zijn nooit uitgevoerd.

lees meer

Langs de Bosscheweg verrezen net als langs de westelijk gelegen Bredaseweg aan het begin van de twintigste eeuw villa’s voor welgestelde Tilburgers. Wollenstoffenfabrikant Swagemakers liet na een bezoek van zijn echtgenote aan de Verenigde Staten dit landhuis bouwen naar voorbeeld van het Robie House (1909) van Frank Lloyd Wright in Chicago. De horizontaliteit, vooruitgeschoven vleugels en platte daken met ruime overstekken zijn duidelijk geïnspireerd op Wright. Vanwege de ongebruikelijke vormgeving werd de villa door de plaatselijke bevolking ‘de melkfabriek’ genoemd.

lees meer