Javascript is required to view this map.
loon op zand
De gemeente Loon op Zand bestaat sinds 1811 uit de kernen Kaatsheuvel, Loon op Zand en De Moer en heeft 22.900 inwoners (2011). Met driekwart van de inwoners is Kaatsheuvel de hoofdplaats en hier staat ook het gemeentehuis.
De oudste van de drie kernen is Loon op Zand, vernoemd naar de aanwezigheid van bossen (loon) en het stuifzandgebied van de Loonse en Drunense Duinen. Rond 1100 ontstond bewoning op een kruispunt van handelswegen. Door overbegrazing en het afgraven van zand ontstonden de zandverstuivingen die de basis vormden voor de huidige Loonse en Drunense Duinen. Turfsteken en turfvaart waren de belangrijkste economische activiteiten in Loon op Zand. De opbrengsten kwamen ten goede aan de heer van Loon op Zand, die woonde in een voorganger van het huidige Witte Kasteel ten zuiden van het dorp. Gelegen aan de verbindingsweg tussen Tilburg en Waalwijk, ontwikkelde Loon op Zand zich tijdens de industrialisatie tot een belangrijke plaats voor de leer- en schoenindustrie. In de jaren zeventig en tachtig verdubbelde het inwonertal van Loon op Zand met de aanleg van de wijk Molenwijck ten zuiden van de Kloosterstraat.
Rondom Loon op Zand ontstonden in de veertiende eeuw allerlei gehuchten, waaronder Ketshovel. In 1396 werd op gezag van de heer van Loon op Zand een turfvaart gegraven die van ’s Gravenmoer via Kaatsheuvel naar de Dieze bij Den Bosch liep. Hierdoor werd Kaatsheuvel economisch van groot belang voor de omgeving, die voornamelijk bestond uit veengronden. Door de groei van Kaatsheuvel werd het raadhuis in 1853 van Loon op Zand naar Kaatsheuvel verplaatst.
Voor 1731 waren de katholieke inwoners van Kaatsheuvel aangewezen op de kerken in Loon op Zand of Sprang. Op voorspraak van de heer van Loon op Zand kwam er in het dorp een schuurkerk en honderd jaar later een zogenaamde Waterstaatskerk aan de Hoofdstraat. De huidige St. Janskerk is destijds naast deze Waterstaatskerk gebouwd. In 1898 en 1936 kregen ook het westelijk en oostelijk deel van Kaatsheuvel een eigen kerk.
Nadat het veen grotendeels was afgegraven, ontwikkelde zich in Kaatsheuvel, net als in de omliggende kernen, een industrie in leer en schoenen. In 1890 waren er in het dorp 134 schoenfabriekjes. Na de teruggang van deze industrietak was het een logische stap om werkgelegenheid te creëren in de recreatie en het toerisme, aangezien Nationaal Park de Loonse en Drunense Duinen binnen de gemeentegrenzen ligt. De gemeente was begin jaren vijftig mede verantwoordelijk voor de totstandkoming van de Efteling, ten zuidoosten van Kaatsheuvel. Ten oosten en zuiden van de historische kern werden nieuwe woonwijken gerealiseerd. Door de aanleg van bedrijventerrein De Kets in het noorden, groeide Kaatsheuvel vast aan Sprang-Capelle.
De oudste van de drie kernen is Loon op Zand, vernoemd naar de aanwezigheid van bossen (loon) en het stuifzandgebied van de Loonse en Drunense Duinen. Rond 1100 ontstond bewoning op een kruispunt van handelswegen. Door overbegrazing en het afgraven van zand ontstonden de zandverstuivingen die de basis vormden voor de huidige Loonse en Drunense Duinen. Turfsteken en turfvaart waren de belangrijkste economische activiteiten in Loon op Zand. De opbrengsten kwamen ten goede aan de heer van Loon op Zand, die woonde in een voorganger van het huidige Witte Kasteel ten zuiden van het dorp. Gelegen aan de verbindingsweg tussen Tilburg en Waalwijk, ontwikkelde Loon op Zand zich tijdens de industrialisatie tot een belangrijke plaats voor de leer- en schoenindustrie. In de jaren zeventig en tachtig verdubbelde het inwonertal van Loon op Zand met de aanleg van de wijk Molenwijck ten zuiden van de Kloosterstraat.
Rondom Loon op Zand ontstonden in de veertiende eeuw allerlei gehuchten, waaronder Ketshovel. In 1396 werd op gezag van de heer van Loon op Zand een turfvaart gegraven die van ’s Gravenmoer via Kaatsheuvel naar de Dieze bij Den Bosch liep. Hierdoor werd Kaatsheuvel economisch van groot belang voor de omgeving, die voornamelijk bestond uit veengronden. Door de groei van Kaatsheuvel werd het raadhuis in 1853 van Loon op Zand naar Kaatsheuvel verplaatst.
Voor 1731 waren de katholieke inwoners van Kaatsheuvel aangewezen op de kerken in Loon op Zand of Sprang. Op voorspraak van de heer van Loon op Zand kwam er in het dorp een schuurkerk en honderd jaar later een zogenaamde Waterstaatskerk aan de Hoofdstraat. De huidige St. Janskerk is destijds naast deze Waterstaatskerk gebouwd. In 1898 en 1936 kregen ook het westelijk en oostelijk deel van Kaatsheuvel een eigen kerk.
Nadat het veen grotendeels was afgegraven, ontwikkelde zich in Kaatsheuvel, net als in de omliggende kernen, een industrie in leer en schoenen. In 1890 waren er in het dorp 134 schoenfabriekjes. Na de teruggang van deze industrietak was het een logische stap om werkgelegenheid te creëren in de recreatie en het toerisme, aangezien Nationaal Park de Loonse en Drunense Duinen binnen de gemeentegrenzen ligt. De gemeente was begin jaren vijftig mede verantwoordelijk voor de totstandkoming van de Efteling, ten zuidoosten van Kaatsheuvel. Ten oosten en zuiden van de historische kern werden nieuwe woonwijken gerealiseerd. Door de aanleg van bedrijventerrein De Kets in het noorden, groeide Kaatsheuvel vast aan Sprang-Capelle.
Het witte ‘zaadhuisje’ werd eind achttiende eeuw gebouwd als poortwachterswoning voor het aan de overzijde van de Kasteellaan gelegen kasteel Loon op Zand. In het huisje werden tevens zaden voor de moestuin van het kasteel bewaard. Het eenlaagse pand met steil schilddak staat gedeeltelijk in de gracht rondom het terrein. Francine Broos renoveerde het pand in 2010 om er zelf te gaan wonen en bouwde er een jaar later haar atelier naast.
lees meer
Kantoor, magazijn, werkplaats, remise en stalling van de gemeentewerf zijn op een logische manier geschakeld binnen een compact doosvormig volume. De manoeuvreerruimte voor de voertuigen bevindt zich binnen het volume en scheidt de functies die bouwfysisch al dan niet gesloten moeten zijn. De zoutloods is als los volume naast de gemeentewerf geplaatst en is vormgegeven in een afwijkend materiaal.
lees meer
Tot begin jaren negentig van de vorige eeuw bestond de woning met kantoor van architect Frits Dansen aan de rand van De Moer uit twee langgerekte gebouwen. Deze zijn samengesteld uit ten opzichte van elkaar verschoven vierkante bouwdelen, en geïnspireerd op het archetypische woonhuis met zadeldak. Halverwege zijn de lange daken onderbroken door verkeerszones met daklichten.
lees meer
De Efteling is een van de oudste nog bestaande attractieparken ter wereld. De geschiedenis van het park gaat terug tot de jaren dertig van de vorige eeuw, toen op initiatief van de St. Jozefparochie het R.K. Sport- en Wandelpark werd geopend. Door een gezamenlijke inspanning van de gemeente Loon op Zand, cineast Peter Reijnders en kunstenaar Anton Pieck kwam er in 1952 in het park een sprookjesbos. De gemeente hoopte met deze bezienswaardigheid toeristen naar Loon op Zand te trekken en daarmee de plaatselijke economie minder afhankelijk te maken van de schoen- en leerindustrie.
lees meer
Deze kerk in traditionalistische stijl vormt de oostelijke wand van het groene Wilhelminaplein en kenmerkt zich door een strenge eenvoud en een verzorgde detaillering. Architect De Bever gebruikte de vroegchristelijke basiliek als uitgangspunt en combineerde deze met elementen uit de romaanse kerkbouw.
lees meer
Deze neoromaanse kruiskoepelkerk met dubbel torenfront in het buurtschap Berndijk was oorspronkelijk een hulpkerk van Kaatsheuvel, een katholiek bastion tussen de protestante enclaves Waspik, Sprang-Capelle en 's Gravenmoer.
lees meer